Ζενερίκ
Ο καιρός περνούσε, περνούσε, η κατάσταση στον κόσμο γινόταν όλο και πιο περίπλοκη, και η Αριστερά, ατρόμητη, συνέχιζε να παίζει τους ρόλους που, είτε στην εξουσία είτε στην αντιπολίτευση, της είχαν διανεμηθεί
Ζοζέ Σαραμάνγκου
Για άλλους είναι η Πρωτοχρονιά, αλλά για μας τους αθεράπευτα μαθητές, έστω και κουμπούρες, το Φθινόπωρο είναι η εποχή της περισυλλογής, της λήψης αποφάσεων, της προς το μέλλον Ανοιχτότητας. Είμαστε, πάλι, στον Σεπτέμβριο του “September Song”, όπως το αναπαλαίωσε σπαραχτικά ο Lou Reed, και είμαστε –ήμασταν, μήπως; θα είμαστε, άραγε, ξανά κάποτε;– στον Οκτώβριο του «Οχτώβρη» που δεν ήταν μονάχα σελιλόιντ του Σεργκέι αλλά και πραγματική πραγματικότητα που μεθοδικά απλώθηκε στο βασίλειο του Μύθου, ο οποίος Μύθος με τη σειρά του δημιούργησε νέες πραγματικές πραγματικότητες.
Το Φθινόπωρο τρέχαμε –και κάποιοι τρέχουμε ακόμη– στα βιβλιοχαρτοπωλεία, ξανά για να προμηθευτούμε τετράδια, στυλό, μαρκαδόρους, μπλοκ, πένες, μολύβια, γομολάστιχες, χαρακάκια, ξύστρες, ένα σωρό μικροαντικείμενα, πάντα πολύτιμα και πάντα περισσευούμενα, σαν μπορχεσιανό παράδοξο, κι αυτό για να θυμηθούμε τα παλιά αλλά και για να εγγυηθούμε (σε ποιον άραγε; σ’ εμάς τους ίδιους και μόνο;) για κάποια μελλούμενα, για πράγματα που τάζουμε ότι θα κάνουμε, ότι θα σκεφτούμε, ότι θα γράψουμε.
Κάποιοι αισθανόμαστε, κάθε Φθινόπωρο, μιαν ωραία, όσο κι αν είναι επώδυνη, ανάγκη να ξαναδούμε κάποια πράγματα, να τα επανεξετάσουμε, να τα αναθεωρήσουμε (τι λέξη-βδέλυγμα, κάποτε!) και να προχωρήσουμε μερικά βήματα παραπάνω σε τούτο το battlefield που είναι το άθροισμα της καθημερινότητας και της ονειροπόλησης.
Και δεν είναι προβλέψιμες οι αποφάσεις – πότε ήσαν; Εκ των υστέρων, μπορείς να τις ξεψαχνίσεις και να βρεις τι σε οδήγησε εκεί όπου έχεις φτάσει, καλά δε λέω; Αίφνης, ο υπογράφων οδηγήθηκε (ξανά) στο ποδήλατο και στην επιτραπέζιο αντισφαίριση, μέσα από τεθλασμένες της ζωής, διαβάσματα, μνήμες, και την αναπόφευκτη τζούρα βιβλιοφιλίας και κουτσομπολίστικης λατρείας για τη βιογραφία – που σημαίνει ότι η εκκολαπτόμενη αποκατάσταση της ημιβλαμμένης του υγείας οφείλει πολλά στην αγάπη του για τον ποδηλάτη Samuel Beckett και για τους λάτρεις της επιτραπεζίου αντισφαιρίσεως Henry Miller και Jerome Charyn!
Ναι, δεν είναι (πάντα;) προβλέψιμες οι αποφάσεις. Καμιά φορά δεν πρόκειται για αποφάσεις αλλά για το τέλος μιας μακριάς, ενίοτε αργόσυρτης, αλλά όχι απαλλαγμένης από σαστίσματα και εντάσεις, διαδρομής. Πώς να μην ξαναζήσω νοερά, τώρα το Φθινόπωρο, τώρα τον Οκτώβριο, όλα εκείνα που με οδήγησαν, ήδη από την πρώιμη εφηβεία μου, στη γειτνίασή μου με πολλά από τα θαλπερά τσαρδάκια της Αριστεράς, τώρα που ούτε το σώμα ούτε η ψυχή, κι ακόμα λιγότερο ο νους νιώθουν κοντά σε ό,τι άλλοτε ζέσταινε και φλόγιζε και έκανε να κοχλάζουν τα πάντα γύρω μου κι εντός; Πώς να μην ξαναθυμηθώ βιβλία, συζητήσεις, καφενεία, τραγούδια, καπηλειά, βραχνά βλέμματα, ξέχειλα σταχτοδοχεία, θαμπά τζάμια, γάργαρες άλλοτε κι άλλοτε γοερές λέξεις, καβγάδες και συμφιλιώσεις, ρήξεις αείζωες και εγχειρήματα που δέσανε τ’ ατσάλι;
Φθινόπωρο, αποφάσεις, λέξεις – και διαβάσματα. Τούτο εδώ το περιοδικό, που μας φιλοξενεί, είναι συντροφιά δική μου, και όλης της παρέας, από την ήδη ρυτιδιασμένη νιότη μας έως τώρα, έως την άγουρη είσοδό μας στην όποια ωριμότητα. Είναι ένα περιοδικό γεμάτο μνήμες ανθρώπων που αγαπήσαμε, ανθρώπων που μας καθόρισαν, ανθρώπων που μέσα μας, βαθιά, μας μίλησαν, και ανθρώπων που μας αγάπησαν. Σ’ αυτούς όλους, τώρα που φθινοπωριάζει για τα καλά, ας συστήσω το διάβασμα του Τετράδιου του Ζοζέ Σαραμάνγκου (μτφρ. Αθηνά Ψυλλιά, εκδ. Καστανιώτης), ένα βιβλίο όχι μονάχα συγκινητικό, αλλά συγκινημένο, όπως θα έλεγε ο φίλος μας, ο Χρήστος Βακαλόπουλος.
Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης
Μαρούσι, Οκτώβριος 2010
