ΡΑΔΙΟΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ ΣΥΝ ΝΤΥΛΑΝ

Το παρακάτω ακούστηκε χθες, 15 Μαΐου, από το Κανάλι 1, Πειραιάς, 90,4 FM. Σήμερα, επέλεξα και διάβασα στο Κανάλι χαϊκού του Ματσούο Μπασό, μεταφρασμένα άριστα από τον ποιητή Γιώργο Μπλάνα και συγκεντρωμένα σε έναν λίαν κομψό τόμο των εκδόσεων Ερατώ. Απόψε, γύρω στις εννέα το βράδυ, κάνουμε ωραία εκδήλωση για τον Bob Dylan στο Nosotros, στα Εξάρχεια, στη Σολωμού. Θα συμμετέχουν η ροκ μπάντα «Σπυριδούλα», κατά 99 % ο Δημήτρης Πουλικάκος, κι εγώ, στο ρόλο του σύντομου ομιλητή και του dj. Θα προβληθεί η ταινία «Bob Dylan, DON’T LOOK BACK» του D. A. Pennebaker (στην οποία εμφανίζονται, μεταξύ άλλων, οι: Joan Baez, Alan Price, Allen Ginsberg, Donovan, Albert Grossman).


Για ένα ζήτημα που θεωρείται πολυτελείας,
μα είναι ζήτημα ουσιαστικής ουσίας


«Γιατί δεν συναντάμε παρά ολοένα και λιγότερο εκφραστικά πρόσωπα σήμερα;» ρωτάνε, όχι δίχως παράπονο, κάμποσες φίλες μου τα τελευταία χρόνια.
«Διότι», θα απαντούσα εάν ήμουν ο Νίκος Εγγονόπουλος, «πρέπει/ να έχει/ ο στραθιώτης/ το σκεπάρνι του/ το μικρό παιδί το/ βλέμμα του/ ο ποιητής/ το/ ροκάνι του».
Μα δεν είμαι ο Εγγονόπουλος. Οπότε, σκαρφίζομαι άλλες απαντήσεις, λιγότερο διασκεδαστικές, ίσως και ολίγον, ή και λίαν, μελαγχολικές. Σκαρφίζομαι απαντήσεις όπως, διότι η βιασύνη, η σπουδή του καθημερινώς ζην, δεν επιτρέπει στους περισσότερους να σκεφτούν τις καλές αλλά και τις κακές στιγμές, τα ξεφαντώματα αλλά και τις αναποδιές, κι έτσι να γίνουν εντονότερες οι ρυτίδες τόσο από τα γέλια και τις ευφρόσυνες αφροσύνες προερχόμενες, όσο και από τις λύπες και τα πένθη. Και τι είναι οι ρυτίδες αν όχι της εκφραστικότητας η χαρτογραφία;
Διότι, η συζήτηση έχει πεθάνει από καιρό στους περισσότερους κύκλους, άρα έχει ξεθυμάνει η ένταση, ιδίως η μυχία, της αντιπαράθεσης, κι έτσι ατονούν ή γίνονται μηχανιστικοί οι μορφασμοί που προσδίδουν σ’ ένα πρόσωπο την ιδιαίτερη, μοναδική εκφραστικότητά του.
Ίσως πάλι, η γοητεία να μην είναι πια αυτό που ήταν, ή να μην είναι πια, μιας και δεν την χρειάζεσαι για να συμπτύσσεις σχέσεις ερωτικές, φιλικές, συνεργασιακές, καθότι οι σχέσεις πια βασίζονται όχι στο δόσιμο και στο δέσιμο, αλλά σε μιαν αυτοματική χαλαρότητα, ακριβώς λόγω του γενικευμένου φόβου να δοθείς και να δεθείς. Όταν λοιπόν γίνεται περιττή η γοητεία, όπως άλλωστε έχει καταστεί περιττή η υψηλή τέχνη της ειρωνείας (προϋπόθεση της οποίας είναι η γερή γνώση των γεγονότων και των βιβλίων, όπου βιβλία ίσον η εκφραστική καταγραφή των γεγονότων), όταν λοιπόν εξορίζεται η γοητεία από την καθημερινότητα, τα πρόσωπα γίνονται μάσκες άκαμπτες, οι άνθρωποι γίνονται στρατιωτάκια ακούνητα αμίλητα αγέλαστα.
Αλλά ας κλείσω αυτό το κάπως μελαγχολικό, για να μην πω δυσοίωνο, σχόλιο, με μια νότα αισιοδοξίας: λέγοντας, δηλαδή, ότι όσο υπάρχουν άνθρωποι που ακούνε Coltrane, που διαβάζουν Debord, και που λένε έστω και μικρά όχι στις συμβάσεις του καθημερινού βίου, τα πάντα παίζονται, το στοίχημα παραμένει ανοιχτό!